"Met gezond verstand kom je ook een heel eind". Dat zei het vertrekkende teamlid tijdens de check-out van een meeting. Ik begeleidde de bijeenkomst die ging over het opstellen van een profiel voor een opvolger. Het is maar de helft van de waarheid.
Wat is het geval? Een collega gaat naar een andere afdeling en de vraag was: waaraan moet een opvolger voldoen? Een actuele functiebeschrijving is er niet. Dat is ook weer niet zo gek. Als je meer dan 20 jaar in de afdeling werkzaam bent geweest en je hebt meerdere functies én rollen gehad, dan ben je één van de radertjes in de afdeling geworden die de boel draaiend houdt en bij elkaar houdt. De taakuitoefening heeft zich in de loop der jaren organisch ontwikkeld. Niet zo gek dat er met het aanstaande vertrek twee prangende vragen rezen:
welke taken worden uitgevoerd en horen bij de positie?
aan welke eisen, moet een opvolger ten minimaal volodeon om de uitvoering van de taken te continueren
En toen kwam aan het einde van de workshop die ene opmerking: “Met gezond verstand kom je ook een heel eind".
Het zinnetje zong nog na. Volstaat ‘gezond verstand’ echt en wat is dat ‘gezond verstand’ dan, bedacht ik mij. Ik ken onze collega als een nuchter doortastend persoon; gevoelsmatig perfect geschikt voor de job. Is gezond verstand dan alles wat overblijft?
Gezond verstand
Ik ben tot het inzicht gekomen dat je met gezond verstand een eind kunt komen, maar niet ver genoeg. Met gezond verstand verwijzen we naar het wijs redeneren, de rationaliteit, het vermogen de dingen op een rijtje te kunnen zetten, logisch kunnen nadenken. De nuchtere kijk van de collega past daarbij. Als je er gewoon even voor gaat zitten, dan kom je een heel eind in het bedenken wat een volgende stap is.
Gezond handelen
Dat denken en doen sterk met elkaar verweven zijn, wordt nog wel eens over het hoofd gezien. De vaardigheden die samengaan met denken, moeten goed ontwikkeld zijn wil gezond verstand überhaupt een kans maken. Het vermogen om te luisteren, te observeren en vragen te stellen, is van belang net als het vermogen te ordenen. Wie taalvaardig is gebruikt zijn verstand beter; wie logisch nadenkt is handiger. Naast gezond verstand is gezond handelen ook van belang.
Gezond verhouden
Met gezond verstand en gezond handelen ben je er nog niet. Om gezond te zijn in het werk is een goede interactie met collega’s, klanten en managers onontbeerlijk. Dan komen we op een terrein waar je geen autonome controle over hebt. In de interactie met teamleden breng je jouw eigenschappen in en is het maar de vraag hoe daar mee omgegaan wordt en hoe jij met de ander omgaat. Zo is de vertrekkend collega al langere tijd werkzaam in de afdeling en met vallen en opstaan wijs geworden in het verhouden tot anderen. Levenservaring buiten het werk zoals in een liefdesrelatie, in ouderschap, mantelzorg of vereniging neem je mee in de manier waarop je omgaat met de collega’s op het werk
Gezond verwerken
De dingen voor jezelf goed op een rijtje hebben betekent m.a.w. niet automatisch dat je effectief bent in de afstemming met jouw team, jouw managers en jouw klanten. Gezond in het werk zitten betekent ook dat je open staat voor de ander, dat je je kunt inleven in de betekenis voor een ander. Een gezonde verstandhouding doet een groot beroep op jouw empathisch vermogen en open staan voor andere inzichten en belangen.
Zijn we er nu? Zijn we er met hoofd hart en handen? Zijn we er met gezond verstand, gezond handelen en een gezonder verhouding? Nee. Er is nog een aspect van gezond werken: gezond verwerk,
Werk brengt emoties met zich mee. Je hebt jouw eigen verlangens en wil om zaken voor elkaar te krijgen, je hebt jouw eigen belangen, je hebt zorg over zaken die mis kunnen gaan. Je hebt ook te maken met de onzekerheid en drijfveren van anderen. Dagelijks stromen er kleine en grotere botsingen voorbij. Voor die verwerking van emoties staat is de buik de metafoor, in het lichaam toch ook de plek waar verwerkt wordt. Om jou figuurlijk te ontlasten van die emotionele bagage is past op de plaats, reflectie en lerend vermogen nodig, Yoga, vakantie, sport, wandelen, goed gesprek met vriend(in), retraite, mindfulness………... er zijn legio mogelijkheden om emotioneel in balans te blijven en een gevoel van richting te behouden in een dynamische werkomgeving,
Gezond werken
Zo kom ik tot een afsluiting. Met gezond verstand kom je misschien wel een eind, met gezond handelen, gezonde verstandhouding en gezonde verwerking kom je past echt ver in je werk!
Met dank aan de vertrekkende collega die mij zo aan het ‘denken’ heeft gezet 😊 en die volgens mij de vier aspecten van gezond in het werk zijn goed in balans heeft!