Het was de afgelopen week een week waarin het WK-voetbal in Rusland voldoende aanknopingspunten bood om te zien hoe dicht succes en falen bij elkaar liggen. Het is de bedoeling van het spelletje voetbal dat je wint. Veel meer is er eigenlijk niet, ook al doen we af en toe ons best om er meer gewicht aan te hangen door ‘de verbroedering van de sport’ naar voren te schuiven. Het ontgaat mij in een wereld waarin zoveel geld, prestige en belangen omgaan wat het verbroederend element is. Evengoed: het is een spelletje en als het leuk gespeeld wordt nog steeds heel vermakelijk.
Eerst was daar Messi, de geweldige balkunstenaar die alles heeft gewonnen behalve een mooie prijs met zijn Argentijnse team. De wedstrijd tegen Kroatië was een oorwassing van jewelste en Messi kan bijna de koffers alweer pakken met zijn team. Dan Duistland dat de eerste wedstrijd verloor van Mexico en in de tweede wedstrijd tegen Zwitserland met 1-0 achterstond om in de tweede helft in de allerlaatste minuut met één speler minder de wedstrijd winnend met 2-1 af te sluiten. Argentinië is bijna uitgeschakeld. Duitsland leeft weer. Succes en falen van twee voetbalgrootmachten.
Micha Wertheim doet bij de correspondent een onderzoek naar de betekenis van satire heden ten dage. Hij schreef afgelopen week een prachtige column waarin hij succes en falen afzet tegen de bedoeling van een kunstenaar. Het gaat hem om de humor en dat bracht Mischa bij twee kunstenaars die niet begrepen zijn in hun bedoeling. Zo zegt Micha dat Franz Kafka zijn beroemde verhaal De gedaanteverwisseling zelf buitengewoon hilarisch vond. Hij vond het zeer grappig om de hoofdpersoon
’s ochtends wakker te laten worden als een kakkerlak. Hoe anders waren de reacties die erop wezen dat er veel existentiële angsten gezocht werden in het verhaal.
Een ander voorbeeld dat Wertheim aanhaalt is dat van de film The Disaster Artist van Wiseau. Een serieuze voorstelling wilde Wiseau maken en merkte tot zijn verbazing dat de zaal de slappe lach kreeg. Ook hier was de bedoeling van de kunstenaar anders dan ontvangen door het publiek.
In het dagelijks leven maken we het ook mee: Je wilt iets, je drukt jezelf uit in beeld en woorden en wat er resteert is soms een beetje en vaak totaal niet wat je had bedoeld.
Ook G. ondervond afgelopen week de omslag van succes naar falen. G. had met de zijn bedoelingen een project opgezet waarbij mensen uit twee scrum teams en van één leverancier samen in een agile projectteam aan de slag zouden gaan onder zijn leiding. In de kick-off – met instemming van de opdrachtgevers - had G. zijn bedoeling (waarom, wat en hoe) duidelijk in een PowerPoint toegelicht. Een vrolijke kick-off werd het met veel aandacht kennismaken met elkaar. De start leek alles in zich te hebben om een veelbelovend project te worden.........
........Nu 4 weken van de 16 weken verder is het projectteam uit elkaar en is G. projectleider af. De oorspronkelijke doelstelling van het project is gehandhaafd, alleen de realisatie is nu anders georganiseerd. De twee scrum teams verdelen het werk en stemmen dat onderling af. G. gaat nu inhoudelijk aan de slag samen met de mensen van de leverancier in een vande twee scrum teams. Ook G. gaat aan de slag om delen van het project op te leveren.
Heeft G. nu gefaald?
De eerste reactie in zijn omgeving: waarschijnlijk wel. De rol van projectlead wordt toch met meer aanzien ingeschat dan die van ontwikkelaar in het team. De leiding ligt nu weer bij de product owners van beide teams.
Om falen en succes te kunnen duiden is de vraag ‘wat is de bedoeling?’ relevant. Kafka en Wiseau hebben gefaald en hadden daarmee beiden veel succes met hun produktie omdat het publiek er een andere betekenis aan hechtte. Hoe succesvol ook het resultaat afgemeten aan het enthousiasme van het publiek, hebben beide kunstenaar gefaald gezien de intentie die zij zelf hadden. Ze wilden natuurlijk wel positieve reacties maar dan wel graag in de lijn van hun bedoeling. En dat was nu juist niet het geval.
Wat nu als het niet G.’s bedoeling was om projectlead te zijn? Wat nu als G. een fijne werksfeer en plezierig productief werken als motto heeft. Who cares dat hij dan geen project lead meer is? Want er zijn veel projectteam met succes afgerond zonder dat er iemand op zat te wachten: operatie geslaagd, patiënt overleden.
Als de bedoeling is een lekkere pot voetbal te spelen en te genieten van de ambiance van een WK, dan is de uitkomst een logisch gevolg maar geen noodzakelijk voorwaarde voor succes. En terwijl is deze blurr schrijf komt net het bericht binnen dat Panama na een 6-0 achterstand tegen Engeland de 6-1 maakt en zijn ontzettend blij zijn met dit eerste doelpunt op een WK, ook al zijn zij uitgeschakeld.
Succes is de mythe van het moment. Er zijn geen winnaars en verliezers als het gaat om succes en falen. Er zijn alleen maar kunstenaars die met passie hun kunst produceren en het vervolgens aan de interpretatie van andere laten afhangen wat zij er mee doen. Zo is het ook met Messi, het Duitse team en het team van Panama. Zo ben je winnaar, zo ben je verliezer en je bent altijd een balkunstenaar. Zo is het ook met G. hij is een kunstenaar in werk en leven.
Het oordeel die hij over zichzelf aan het einde van deze week kan geven, kan aan de hand van een enkele vraag: was het gene wat ik heb gedaan conform mijn bedoeling?