top of page

Macht en liefde in het werk (wk 40)


Macht is het vermogen om iets in de wereld te zetten. Liefde is juist de overgave aan het onoverkomelijke. Ogenschijnlijke tegenstelling? Hoe dat is in ons werk, trof mij de afgelopen week een aantal maal. Hoe zit het met liefde en macht in ons werk? In een co-creatie sessie om workshops te creëren voor het Agile Experience Event op 4 december a.s. (thema Being Human in Times of Agile) is Simon aan het woord. Simon vertelt over zijn liefde voor film. Hij gelooft in de toepassing van participatieve video om mensen bij elkaar te brengen. Zijn verhaal gaat over eigenheid en de keuze om voor alles vóór de macht van film te kiezen om mensen te verbinden. Inclusie en diversiteit is zijn huidige project. Hij gaat heel ver in zijn keuze voor de liefde voor de film. Zijn inkomen is gering, de financiële middelen zijn te beperkt en toch kiest hij ervoor om in eenvoud en zuinigheid te leven om alles te kunnen geven voor zijn liefde: de film. Het ontroert mij en beweegt mij. Wat een kracht straalt hij uit en wat een plezier om hem te mogen kennen. Geen opsmuk en tierelantijnen: gewoon Simon. En als je hem ontmoet, moet je wel van hem houden. Tijdens een sessie in het kader van Agile on the Fly is Mark aan het woord. Mark is afgestudeerd beeldend kunstenaar aan de AKI in Enschede. Mark vertelt over zijn kunstenaarschap. Dat er geen goede boterham te verdienen valt met zijn fototentoonstellingen. Hij fotografeert uit noodzaak, uit liefde. Hij kan niet anders. Hij vult zijn inkomen aan met foto en film werk voor bedrijven Gaan voor de schoonheid in jouw werk. Je helemaal op laten gaan in de noodzaak die je voelt, dat is wat Mark en Simon gemeen hebben. Zij zoeken gehoor met hun creativiteit en vinden die moeilijk. Hun liefde voor hun werk is zo groot dat zij ongeacht het oordeel van anderen ermee doorgaan. Doen zij dat niet, dan verloochenen zijn zichzelf. Kiezen voor de macht kan ook: de wil om iets in de wereld te zeten. Consultants betrokken bij transformaties van organisaties herkennen dat: jouw taak om mensen te bewegen en te veranderen van ‘ist’ naar ‘soll’. Alleen al de creatie van de visie en blauwdruk samen met de opdrachtgevende organisatie is pure macht: hier lever jij een bijdrage aan de toekomst van deze mensen, door hun processen en hun technologie daarin te voegen, soms zelfs te persen. Het werk waar je in opereert is die van goed invoelende organisatieknederij: liefde inzetten om macht uit te oefenen. In de verhalen van Onno, Hans en Nienke tijdens de co-creatiesessie klinkt een keuze door tegen deze organisatieknederij, tegen de druk van buitenaf om je tegen jouw geweten in te zetten voor een hogere macht. Onno, Hans en Nienke liepen tegen de grens aan van wat zij aan liefde konden inzetten ten baten van de macht, wetende wat hun acties doen met mensen. Zij geloven in mensen via de verhalen die zij vangen, net als Guddy en Fina. Waar Mark en Simon de film en fotografie als instrument hebben., hebben zij ‘het gesprek’ als instrument. Zoals zij daar zo zitten mag het wat kosten, de liefde voor mensen en wat hen beweegt. Ze kunnen zich niet meer vanzelfsprekend inzetten voor het bewegen van mensen met onze macht, of dat nu positiemacht of deskundigheidsmacht is. Die ander is er ook. Is het nu een keuze voor liefde zonder macht? Adam Kahane schrijft in zijn zeer lezenswaardige boek met de toepasselijke titel Power & Love over de onlosmakelijke verbondenheid tussen macht en liefde. Macht zonder liefde wordt macht over, waarbij we blind kunnen handelen zonder gevoel en geweten over de impact dat ons handelen heeft. Liefde zonder macht wordt sentimenteel en vruchteloos. De essentie is om liefde en macht productief te maken, door samen te bewegen en in dat bewegen stappen naar voren te zetten. Dat is nodig zegt Kahane omdat de problemen waarvoor wij ons gesteld zien meervoudig complex zijn:

  • Dynamisch complex omdat oorzaak en gevolg iet meer voorspelbaar zijn

  • Sociaal complex omdat er verschillende perspectieven en belangen gemoeid zijn met het vraagstuk

  • Productief complex omdat de toekomst in beginsel onbekend en onbeslist is.

De agile practices met kenmerken al incrementeel, iteratief, empirisch, communicatief zijn bij uitstek geschikt om die complexe vraagstukken samen met liefde en macht aan te gaan. En als we de agile practices dan inzetten, dan is het wel de bedoeling dat we letterlijk elkaars handen vasthouden terwijl we samen de berg af dreigen te vallen. Het is stappen vooruitzetten en het vilein spel van macht en liefde leren te spelen in ons werk. Macht tot in plaats van macht over. Liefde voor in plaats van liefde van. Een mooi voorbeeld van hoe het kan in de praktijk is een team dat ik afgelopen week mocht begeleiden in geven van feedback in het team. Iedereen begrijpt dat het belangrijk is om feedback te geven, voor persoonlijk groei, voor gezond team klimaat en voor betere teamprestaties. En toch. Feedback geven en ontvangen is niet eenvoudig. De kwetsbaarheid en breekbaarheid van onze eigenschappen en relaties staat op het spel. Ik had eerder die week het geluk een warming up oefening te hebben ervaren tijdens ‘Spelen in het Hier en Nu’ dat ik bij Scholen In de Kunst Amersfoort volg. De oefening gaat als volgt:

  1. Iedereen bereidt een kort simpel repeterend danspasje voor, een die makkelijk te herhalen is

  2. Je maakt duo’s, waarbij de een de coach is en de ander de danser

  3. De danser danst voor de coach in vier rondes waarbij de coach feedback geeft en de danser alleen mag ontvangen

  4. Achtereenvolgens volgen de rondes: a) perfect, B) heel goed maar jammer van dat ene dingetje, echt heel jammer c) daar moet echt aan gesleuteld worden, maar heeft kansen d) dit wordt niets.

  5. Na de reeks draaien de dansers door en wisselen de rollen.

Iedere ronde even een nagesprek in duo’s hoe het is om feedback te geven en te ontvangen. Uit de plenaire nabespreking nadat iedereen geweest is, kwam naar voren: eerlijk zijn is belangrijk, de observatie noemen is belangrijk, rekening houden met de kwetsbaarheid van de ander is belangrijk. De oefening liet voelen hoe macht en liefde werkt in het geven en ontvangen van feedback. Als je daar zo kwetsbaar staat te dansen zijn de extremen 'helemaal top'en 'totaal niks' onecht. Het voelde dat het niet klopt om zo feedback te geven en te ontvangen.\ Eigenlijk zei dit team waar ik zo super trot op ben: macht en liefde zijn tegelijk belangrijk: we moeten eerlijk zijn, elkaar durven te zien en toe te spreken en ook een arm om de ander heen slaan. Macht en liefde in het werk: geen makkelijk duo om mee te dealen, maar wat moet je anders dan hopen dat Love is bigger than anything in it’s way? U2 The door is open to go through If I could I would come, too But the path is made by you As you're walking start singing and stop talking


bottom of page