Een flitsende carrière zit er niet gauw voor je in, tenzij je ondernemer bent. De kans dat je goed slaapt en mede smaak bepaalt aan de koers is er wel. Ik heb het over de Rebel in de organisatie, de persona non gratta, de confrontatiejunk, de harde heelmeester, de non-conformist, de waarheid zoeker. Een deel van ons wil die persoon zijn. Iedereen heeft een Rebel in zich. Wat veelal weerstand wordt genoemd is slechts een definitie van de elite die aan de macht is, Jij als Rebel weet wel beter: weerstand is opstand tegen vooringenomenheid, gemakzucht, ontkenning of domweg liegen. En organisaties die zeggen Agility of wendbaarheid te omarmen, zouden De Rebel moeten koesteren. We zouden de Rebel ook de bedijfsnar kunnen noemen, degene die spiegelt en zich op een bijzondere wijze altijd weet te verhouden tot het management. De leiding weet dat die de bedrijfsnar nodig heeft om de juiste tone of voice te kunnen beluisteren en de bedrijfsnar weet dat die het niet te gek moet maken. Net als in de sprookjes: wanneer de nar te veel aandacht en macht naar zich toe trekt, is het gedaan en wordt die een kopje kleiner gemaakt. De Rebel is er uit noodzaak en weet “ik kan niet anders.” En ik moet zeggen: ik hou van de Rebel. Ik heb een zwak voor de Rebel uit noodzaak, die in alle toonaarden de Agile waarden koestert en de pijlers van Scrum erkent in gedrag: transparantie door direct een openheid te geven over wat die ziet en voelt, inspectie door te willen weten en te begrijpen en adaptie omdat die in het vileine machtsspel net de balans weet te bewaken tussen wat net nog wel kan. Op de grens van het toelaatbare in dienst van vernieuwing en ander inzicht. 5 rebel talents In het boek "Rebel Talent - Why it pays to break the rules” laat professor of business administration in the Negotiation, Organizations & Markets Unit at Harvard Business School (no shit!) Francesca Gino ons zien waarom het gelukkigste en succesvolste onder ons degenen zijn die de regels overtreden en dat het loont voor onszelf en onze organisaties om een Rebel te zijn. De beste chef-kok ter wereld, de piloot die zijn vliegtuig op een rivier landde, de goochelaar die geschiedenis heeft geschreven met zijn ontsnappingen, de computerwetenschapper die voor altijd de animatiefilm veranderde: zijn zij allemaal Rebellen. Francesca Gino bestudeert rebellie en conformiteit al meer dan vijftien jaar. Ze heeft ontdekt dat wanneer we onnadenkend regels en normen volgen in plaats van constructief tegen hen in opstand te komen, we minder gelukkig en minder succesvol worden op elk gebied van ons leven en werken. Hoewel Rebellen misschien verstorend lijken, zijn ze uiteindelijk goed voor organisaties: hun passie, drive, nieuwsgierigheid en creativiteit kunnen organisaties naar een nieuw niveau tillen. Zij beschrijft in haar boek aan de hand van onderzoek, gebeurtenissen en eigen ervaringen 5 talenten die we allemaal op de een of ander manier hebben of kunnen ontwikkelen om Rebel te zijn. Lees en (rebel)leer: A talent for novelty We hebben allemaal de behoefte aan verrassingen en te genieten van de kick die een verassing geeft. Als je het okay vindt om het oncomfortabele op te zoeken, dan gaat het over dit talent. En de zucht naar nieuw is belangrijk, want zonder experimenteren geen vernieuwing en vooruitgang. Iets doen waar je je niet comfortabel bij voelt is, is een voorbeeld van vernieuwing die je kunt doen. Zoals bijvoorbeeld die cursisten van een training die ik van de week gaf, waarin de deelnemers aan regietheater meededen, ook al voelden zij zich ongemakkelijk met toneelspelen. Ze deden het wel en we kregen inzichten die we anders niet hadden opgedaan, A talent for curiosity De meest basale uiting van dit talent is vragen stellen en afvragen. Mensen die een hebben voor vragen stellen kunnen makkelijker omgaan met lastige situaties, stelt Gino, en voelen zich veelal gelukkiger. Volgens Gino omdat zij makkelijker in staat zijn met hun vragen netwerken van mensen te onderhouden. Voor organisaties die rebellie koesteren is het van belang de creativiteit ruimte te bieden. Afgelopen week coachte ik een groep scrum masters (in wording) in het stellen van sterke vragen en het praktiseren van luisteren conform de Theorie U Het stiltaan in een conversatie bij de ander en afvragen wat een ander beweegt met gedurfde vragen, gaf niet alleen verrassende inzichten. Het werd ook meer een écht gesprek van mens tot mens. A talent for perspective Dit is het typische ‘out-of-the-box’ denken, in het bijzonder in stressvolle situaties. Een Rebel mind helpt om in complexe en bedreigende situaties vanuit een ander – meer caleidoscopisch – perspectief het vraagstuk te zien en met een alternatief te komen. Deze uiting van rebellie blijkt uit de mate waarin overwogen kan worden wat je zou kunnen doen, in plaat van wat je zou moeten doen. Een mooi voorbeeld zag ik laatst in de film The Darkest Hour over de start van de betrokkenheid van Engeland bij de Tweede Wereldoorlog en 300.000 soldaten in allerijl teruggehaald moesten worden van de Franse kust bij Normandië. Er waren geen marineschepen om de klus te klaren dus bedacht Churchill te inzet van vissersboren (The little ships of Dunirk). 850 vissersboten hebben op tijd de soldaten gered en daarmee wellicht een belangrijke omslag in de wereldgeschiedenis gecreëerd. A talent for diversity. Dit talent is wellicht het meest lastig te ontwikkelen omdat we als mens blokkerende oordelen hebben over anderen (gender, etniciteit, positiemacht, etc.) en onszelf. Francesca Gino pleit voor meer diversiteit niet alleen vanwege de humaniteit, ook vanwege de betere resultaten die organisaties boeken. Harder werker met al die perspectieven en vechten tegen stereotypering creëert een level van conflict dat – mist goed aangepakt – betere prestaties oplevert. Een interessant ervaring van de week was de bespreking van uitgave van het boek Pussy Album van Stella Bergsma . In de podcast van het radioprogramma ‘Nooit meer slapen’ laat zij haar rebellie lezen door te schrijven over een meisje van 16 jaar dat ze beschrijft dat zij seksueel opgewonden is. Die passage heeft veel tumult te weeg gebracht omdat meisjes van 16 dat niet overkomt (ooh?), en als dat zo is dan schrijft men in ieder geval niet over. Opvallend genoeg zijn het de vrouwen die ageren tegen deze passage. Bergsma is een Rebel in mijn ogen omdat zijn met haar werk de aandacht vestigt op het normaliseren van de vrouw als mens onder mensen en daarmee tegelijkertijd ook mannen. A talent for authenticity Hoe dichter je blijft bij wie je bent wat je ambieert en wat je kunt, hoe meer je werkt van uit een positief zelfbeeld en eigen waarde. Dat zelfvertrouwen is dan weer goed voor doorzettingsvermogen en creativiteit. Als het om deze vorm van rebellie gaat kan het voorbeeld Steve Jobs in relatie tot noodzaak en succes niet ontbreken. In een memorabele speech aan het einde van zijn leven laat Steve Jos zien hoezeer hij bezig was zijn verhaal te schrijven met zijn acties. Hij laat zien dat ertoe doen vanuit je diepte wil, zo niet de Rebel in jou, het enige is dat ertoe doet en dat succes eigenlijk al gegeven is ongeacht het resultaat. Rebellie is een noodzaak en onlosmakelijk onderdeel van ons overlevinsgmechanisme. Rebellie hoort bij Agile werken als discipline bij Lean. Het is de adolescent in ons die wil uitproberen en avontuur wil, om de echt complexe onvoospelbaarheid van ons werk te doorgronden, De Rebel in ons gaat op zoek naar de grenzen van weten, willen en kunnen om verder te kunnen gaan. Zonder Rebel geen Agile. Ben jij Rebel genoeg? With the lights out, it's less dangerous Here we are now, entertain us I feel stupid and contagious Here we are now, entertain us A mulatto, an albino, a mosquito, my libido Yeah, hey Smells like teen spirit - Nirvana