Op dinsdag 2 september 2013 vond de eerste ontmoetig van de Leergang Faciliterend Veranderen plaats. Het thema was de geboorte van ..... het initiatief, het project, de projectleider, de herstart in je project etc. Storytelling stond als werkvorm op het programma. Het was heel mooi om mee te maken dat de groep zelf is geboren! Door de verhalen die we elkaar hebben verteld en samen hebben gemaakt, is er een groep ontstaan. Hoe ging dat in zijn werk? En hoe pas je storytelling toe in je werk als proYESmanager? En hoe kan jij een keer ervaren hoe storytelling gaat?
Tijdens de Vertrekbijeenkomst op 30 juni hadden we al gemerkt wat een verschil het maakt door anders te laten voorstellen. Als je aan de hand van een associatiekaart jezelf voorstelt, als je spontaan moet denken wat je gaat zeggen over jezelf aan de hand van bijvoorbeeld een foto van een walvis, een bierblikje of een kudde schapen, dan vertel je al gauw het verhaal over wie je bent, in plaats van over wat je doet. De kans is dan dat er sneller een grotere mate van openheid en vertrouwen ontstaat, die de basis legt voor het vervolg in een veilige setting.
Deze Ontmoeting 1 startten we met oefenen in patronen herkennen in verhalen. Iedere deelnemer had een fictief verhaal geschreven over een ervaring met geboren worden als projectleider. In groepen van vier werden de verhalen voorgelezen/verteld. De luisteraars maakten aantekening van de patronen die zij terugvonden en gaven die aan de verteller terug in een mindmap.
Ik heb geleerd dat het interessant is om in de mindmap van patronen de spanning op te zoeken in een verhaal aan de hand van archetypen. Voorbeelden van spanningen die ik gehoord heb: heel goed je best doen en niet zien dat de ander een spelletje met je speelt (perfectionist versus naïeveling), of: in controle blijven met een methodiek en toegeven aan de realiteit (opleggen versus loslaten). He was heel mooi te zien hoe eenvoudig die patronen gezien konden worden en hoe waardevolle feedback was voor de verteller.
We zijn er in geslaagd leuke werkvormen te bedenken die ook echt toepasbaar zijn in onze projecten. Een van de moeilijkere werkvormen hebben we zelf uitgeprobeerd door zelf een springplankverhaal te maken. Een springplankverhaal is een verhaal dat een groep in verbeelding een spong laat maken naar de toekomst. De werkvorm toepassen ging supersnel en
ik ben verrast door het gemak waarmee verhalen gemaakt konden worden. Natuurlijk is het ook zo de groep nu al en hechte groep mensen is, maar dan moeten we ook niet vergeten dat het ook de verhalen ook zijn geweest die bijgedragen hebben aan verbinding. Het was zo zichtbaar dat de groep genoot van de avond.
Storytelling is meer dan vertellen of maken van een verhaal. Het gaat ook over het luisteren naar verhalen en het vangen van verhalen. Welke verhalen worden er verteld over ... de reorganisatie, ....de implementatie van ..., het project ....jou als projectleider....
Plotsklaps realiseerde ik mij dat alles verhaal is. Alles is verhaal! Permanent hangt er een verhalenwolk in onze hoofden die stuurt onze emoties en argumentatie. Er ook permanent zijn er acts van anderen en van jou die de verhalenwolk beïnvloeden. Weke verhaal wint is deels het gevolg van effectief framen van “ het verhaal” , een handigheidje. Tegelijkertijd is best ook een spel van goed luisteren naar de verhalen die gaande zijn en daar al veranderaar of als betrokkenen op de anticiperen.
Als alles een verhaal is, zijn we nu – als oefening – geïnteresseerd in het verhaal van projectleiders in de zorg. Paula van der Knaap en ik gaan in de werkweek van 29 september vijf werkdagen achtereen een korte vraag stellen aan mensen die werkzaam zijn als projectleider in de zorg of betrokken zijn bij projecten in ze zorg. Dat doen we aan de hand van vijf vingers:
Maandag duimdag wat gaat er over de vraag wat er goed gaat in projecten.
Dinsdag wijsvingerdag, stelen we de vraag naar de focus die jij legt in projecten.
Woensdag is middelvingerdag en je raadt het al, dan vragen we naar waar jij zoal van baalt in projecten.
Donderdag is ringvingerdag en dan leggen we het accent op waar jouw loyaliteit en hart ligt als projectleider.
En tenslotte stellen we op vrijdag, de pinkdag, de vraag waar wil jij je in wilt ontwikkelen.
Paula en ik maken uit al die deelverhalen het verhaal van Sjors en Anita, twee fictieve projectleiders in de zorg, die met hun verhaal een beeld geven van het werk van een projectleider in de zorg. Het geheel wordt in een e-boek vormgegeven.
We hebben er ontzettend veel lol in en de eerste reactie geven heel veel energie. Want als alles een verhaal is, is iedereen een verhaal. En projectleider in de zorg is vast een heel mooi verhaal!