Lieve Mirande,
We gingen naar Vreni in Maastricht om haar te helpen met verhuizen en samen hebben we de slaapkamer behangen. Tijdens het behangen hadden we het over van alles en nog wat. Je vertelde dat je even niet in balans bent. Ik herkende jouw verhaal en vertelde één en ander over 'hoger bewustzijn'. In legde uit dat ik dat begrip in het begin wat moeilijk kon bevatten... bewustzijn?! Wat heeft dat nu weer met spiritualiteit te maken? En wat helpt mij dit? En nu ik je schrijf: wat helpt jou dit, nu je even in een dip zit?
Ik begreep dat deze Oosterse kijk op het leven teruggrijpt op het besef dat we allemaal voort komen uit het ene, de oerknal. Einstein wordt er regelmatig bijgehaald om deze kijk te onderstrepen Over zijn quantummechanica heb ik nog wel eens ingewikkelde gesprekken met Jalmar gehad. Hij vatte de theorie zo samen: als je weet waar je bent, weet je niet wanneer je bent; als je weet wanneer je bent dan weet je niet waar je bent. Tja... De basis is: wij komen allemaal voort uit dezelfde energie. Wij zijn dus ook één. We zijn energie. Jouw plezier is mijn plezier; jouw pijn is mijn pijn.
Het idee van een zelfbewustzijn, ego of ikje, wordt dan gezien als een nuttige boosdoener. Nuttig omdat het toch ook wel handig is om je bijvoorbeeld te kunnen identificeren met jouw rollen, jouw dingen, jouw gedoe en jouw naam. Doordat wij een mooi stel hersenen hebben, hebben wij gedachten en hebben wij verlangens, schuld, angst....die hebben we, omdat we een gedachte bij een gebeurtenis hebben. Dat wordt dan dualiteit genoemd, het idee dat wij als mens afgespleten zijn van onze wereld. We heben het idee dat wij de wereld laten gebeuren, zoals een veranderaar kan denken dat deze de verandering laat gebeuren.
Weet je nog in 1998 dat we de WK wedstrijden in Camerig hebben gekeken en dat we logeerden naast het bakhuisje van Joanne Klink, ‘de kunstenares’, zoals we haar noemden? Zij zei dat wij als kind alwetend geboren worden... ik kan nog teruggaan naar mijn verbazing over zo'n idee. Hoe kan dat nu? Een baby, alwetend? Nu begrijp ik het, denk ik, een beetje: een pasgeboren kind is alwetend over de eenheid met alles. Een baby is alles. Alles gebeurt en heeft nog geen gedachten bij de gebeurtenissen. Pas later, en daar heeft de psycholoog en psychiater Carl Gustav Jung uitgebreid over geschreven, ontwikkelt een kind rond het derde jaar een ego, een eigen wil en zelfbewustzijn.
Daar hebben we veel lol van, want we gaan dan denken dat we een hele piet zijn die alles onder controle heeft... Of juist niet. Dan voelen we ons ongelukkig en is het ikje een boosdoener.
Als je het concept van ‘bewustzijn’ snapt met je hoofd, is er een moment van 'ontwaken'. Ik heb dat zo ervaren. Een weg terug is er dan niet. Voor mij hebben filosofen als Nietschze en Foucault ook het nodige inzicht gegeven in het ontwikkelen van een levenskunst die gebaseerd is op een onvoorspelbare toekomst met de kunst daar adaptief een plaats in te vinden, op zoek naar jouw waarheid. Zoals ik ook op zoek ben naar mijn waarheid over veranderen met proYESmanagement.
Toch is dat denken erover uiteindelijk niet genoeg. Intuïtie en één voelen, er zijn momenten dat het er is en dan is het gewoon goed. Ik vind de beeldspraak van Paul Smits (hij heeft met Patrick Kicken een leuke podcast over dit thema) eerst de berg op gaan en op zelfonderzoek uitgaan, een hele sterke. Eerst een beetje doorslaan in spiritualiteit om dan weer met twee benen op de grond te staan, maar wel met minder kramp, verder te leven. Die intuïtie volgen, dat duurt wat lang met mijn drukke hoofd. Het is fijn als je niet bij alles zo hard nadenkt. Toneel, en dan met name improvisatietoneel, maakt dat ik dichter bij die momenten van eenwording kom. Of als je lekker in een flow ergens mee bezig bent, hardlopen, wegdromen, seks, er zijn genoeg momenten waarop je voelt dat je één bent. Omdat je even niet zo denkt.
Jij doet aan yoga. Voor sommige mensen helpt meditatie of yoga. Voor mij helpt dat alleen als manier om een beetje rustig te worden. Een goede aanwijzing of ik in balans ben, vind ik, als ik wat meer van teflon ben en eigenlijk niet zo geraakt word door wat er gedacht wordt, door mij of door anderen over mij. Dat ik er te lang met mijn hoofd bij blijf hangen. Maaarrrrr... ik wil juist wel heel graag en heel intens door alles en nog wat geraakt worden en ik wil ook anderen raken.
Aandacht geven is dan een mogelijkheid om het totaal, liefde, licht, whatever, te ervaren. Aan wat of wie je aandacht geeft, geef je jouw energie, daar waar de aandacht is, is jouw liefde.
Er is een experiment met drie potjes rijst. De één krijgt lieve woordjes en blijft fris, de tweede krijgt lelijke woordjes en gaat een beetje groezelig worden. De derde wordt genegeerd. Die laatste pot gaat stinken en rotten!
Mij heeft het geholpen om het leven en het werk allemaal niet te zwaar (met mijn hoofd) te nemen. Meer op gevoel af te gaan en aandacht bewust te geven. Dat geldt ook voor mijn werk: waar stop ik mijn energie NU in, is een hele krachtige en simpele vraag.
Ik ben niet verlicht of een ander beter mens geworden, ik ben wel veranderd, dichter bij mijzelf - zo voelt het - en dichter bij alles. Dat merk ik bijvoorbeeld door dat ik andere mensen vind, zij mij vinden, ik andere gesprekken heb en meer open ben. Ik wens dat iedereen toe. Het is wel ieders eigen zoektocht.
Het is dan ook niet erg om een beetje in een dip te zitten. Dat biedt kansen om echt wat met jezelf te doen, jezelf weer echt te ontdekken, het kind in je als volwassene weer even te zien.
Ik wou je dit gewoon nog even schrijven. Behangen met jou was gewoon leuk! Het was werk zonder dat het werk was. Wat zou het mooi zijn als het zo vaker kon! Met zo’n mooi gesprek.
Wat werk en proYESmanagement betreft: ook dat gaat over ongedeeld werken, ongedeeld veranderen, het idee dat er geen ‘ik’ is die de ander verandert. Het veranderen gebeurt gewoon en de rest is spel, een leuk spel dat we project noemen.
En jij? Je doet het hartstikke goed zoals je jezelf vragen stelt en los probeert te laten. Het komt allemaal goed. Ach Mirande, je bent al perfect!
Warme groeten, ook aan Peter en de kinderen,
Ronald
PS: ik kreeg gisteren foto’s binnen van Hillegonda van het concert van The Editors, afgelopen donderdag. Die waarbij de behangsnippers naar beneden komen vond ik wel toepasselijk voor bij de wlog :-)